Les 1, 16/09/2016

We begonnen de les met een korte introductie over het vak Beeldende Vorming. Bij het vak Beeldende Vorming leren we hoe belangrijk kunst voor leerlingen op het basisonderwijs is. Bovendien leren we verschillende projecten die goed uitvoerbaar zijn op de basisschool met de leerlingen. De eerste les had drie verschillende doelstellingen.

Doelen van de les:

• Je kunt de 3 procesfasen van het lesfasemodel voor Beeldende Vorming onderscheiden.
• Je kunt omschrijven wat beeldtaal is en op welke manier dit in het basisonderwijs een rol speelt.
• Je kunt aangeven wat een open en controleerbare opdracht is en waarom dat belangrijk is bij Beeldende Vorming.

Doel 1: De drie procesfasen van het lesfasemodel voor Beeldende Vorming

Er zijn drie verschillende lesfases die men kan onderscheiden bij het lesfasemodel voor Beeldende Vorming. De eerste is receptie, de tweede is productie (ook bekend als actief) en de derde is reflectie. 

Bij receptie moet men denken aan de manier waarop een tekst of kunstwerk door de lezer of kijker wordt ontvangen. Het gaat hier om de ontvangst van de boodschap. Bij productie (of actief) gaat het om de uitvoering van de opdracht. Bij reflectie kijkt men terug op het eigen werk en dat van anderen, men geeft en/of ontvangt eventueel feedback.

De drie procesfasen van het lesfasemodel komen terug in de lesopbouw bij het vak Beeldende Vorming. De lesopbouw ziet er als volgt uit:

• Context (receptief)
• Opdracht
• Uitvoering (productief/ actief)
• Afsluiting (reflectief)

Deze lesopbouw kan ook goed gehanteerd worden bij het geven van een kunstles op de basisschool. 

Doel 2: De omschrijving en de rol van beeldtaal (in het basisonderwijs)

Met beeldtaal wil men een boodschap overbrengen door middel van beelden, taal, muziek, spel en beweging. De leerlingen leren beeldtaal om er mee te kunnen communiceren en gevoelens en ervaringen mee uit te drukken. Bovendien verwerven de leerlingen enige kennis en waardering voor aspecten van cultureel erfgoed.

Doel 3: Open en controleerbare opdrachten

In het basisonderwijs kan je de leerlingen zowel open- als controleerbare opdrachten aanbieden. Een open opdracht houdt in dat de leerlingen geheel vrij staan in het uitvoeren van de opdracht. De leerling heeft zelf invloed op de opdracht en kan zelf kiezen wat hij/zij gaat maken. Bij een controleerbare opdracht is de leerling niet geheel vrij bij het uitvoeren van de opdracht. Aan de opdracht zijn kaders verbonden waar de leerlingen zich aan moeten houden. Een controleerbare opdracht hoeft echter niet geheel controleerbaar te zijn. Zo kan je de leerlingen een opdracht geven met een specifiek thema, bijvoorbeeld je lievelingskleur, maar mogen de leerlingen de opdracht verder wel vrij uitvoeren.

De inhoud van de les:

Nadat we de doelstellingen van deze les behandeld hadden gingen we aan de slag. Eerst werd de opdracht van de les geïntoduceerd en uitgelegd (receptie). 

We konden kiezen uit twee verschillende opdrachten. De eerste optie was om op een vel papier je lievelingsdier te maken. Dit deed je door andere papiervellen in stukken te scheuren, met deze scheursels kon je je eigen dier maken. Bovendien kon je je dier je lievelingssport laten beoefenen. Vervolgens kon je je werk verven en het afdrukken op een ander vel papier. De tweede optie was om op een vel papier de skyline van de stad waar je woont te maken, ook bij deze opdracht was het mogelijk om achteraf een afdruk met verf van je werk te maken.

Beide opdrachten zijn controleerbaar, er zijn namelijk eisen gesteld waar je werk aan moet voldoen. Heb je wel een dier gemaakt? Of heb je wel de skyline van je stad gemaakt? Beide opdrachten zijn echter ook open. We waren zelf in staat om te kiezen welk dier we wilden maken of welke gebouwen je wilde laten voorkomen in je skyline.

Ik heb gekozen voor de tweede opdracht: de skyline van mijn stad maken. Ik heb voor deze opdracht gekozen omdat deze opdracht beter aansluit bij het niveau van groep 7 op de basisschool (mijn stageklas). 

De uitvoering van de opdracht (productief/ actief) ging als volgt:

1.  Kies drie gekleurde papiervellen.
2. Gebruik één vel als achtergrond van je skyline. Gebruik de overige twee om je skyline te maken. Dit doe je door met een schaar verschillende gebouwen/ bomen/ etc. uit te knippen.
3. Plak je skyline met lijm op je achtergrond vel. Nu heb je het eerste deel uitgevoerd.
4. Kies een kleur verf uit om je skyline mee te verven.
5. Gebruik een verfroller om je gehele skyline (ook de achtergrond) te verven.
6. Pak een nieuw vel papier.
7. Druk je geverfde skyline op het nieuwe vel en duw het goed aan.
8. Haal het nieuwe vel voorzichtig van je geverfde skyline af.
9. Je werk is klaar! Je hebt nu een afdruk van je eigen skyline.

Het maken van de skyline (stap 1 t/m 3)

Mijn gemaakte skyline, nog zonder verf

Het verven van de skyline

De verfafdruk van mijn skyline.
(Eindresultaat)

Aan het eind van de les toen iedereen klaar was met zijn opdracht bespraken we met z'n allen wat we er van vonden (reflectief). Wat ging er goed? Wat kon er beter? Zijn onze verwachtingen nagekomen? Was de opdracht leuk?

De benodigheden van beide opdrachten zijn slechts papier, lijm en een schaar. Deze spullen kan je op elke basisschool terug vinden. Nu zijn we er klaar voor om onze eerste kunstles in het basisonderwijs te geven.

Bedankt voor het lezen!

-Manon